top of page

Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması Hakkında Kanun'a İlişkin Bilgi Notu

Bir süredir Meclis gündeminde olan 7256 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına ilişkin Kanun 17/11/2020 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Söz konusu kanun içeriği itibariyle oldukça kapsamlı olmakla birlikte işbu raporumuz ile birlikte sizlere yapılandırmaya tabi bazı alacakların yapılandırma şartları ve usulü ile ilgili bilgilendirmemizi sunmaktayız.


Kabul edilen 7256 Sayılı Kanunun geniş uygulama alanı ve önemi itibariyle bu bültenimizde yalnızca Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı tahsil daireleri ve Sosyal Güvenlik Kurumu’na bağlı tahsil daireleri ile ilgili alacaklar ile İşsizlik Sigortası Kanunu kapsamında düzenlenen teşviklere ilişkin süre uzatım hükümlerine yer verilmiş olup diğer düzenlemelere bültenimizin ekinden ulaşabilirsiniz.


A- YAPILANDIRILAN BORÇLAR


1. Hazine Ve Maliye Bakanlığına Bağlı Tahsil Dairelerince Tahsil Edilen Alacakların Kapsamı Ve Yapılandırma Usulü( M.1, M.2 )

a) 31/08/2020 tarihinden önceki dönemlere, beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vadesi geldiği halde ödenmemiş ya da ödeme süre henüz geçmemiş vergilerin ve buna bağlı vergi cezalarının, gecikme faizlerinin, gecikme zamlarının yerine 17.11.2020 tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın aşağıda belirteceğimiz şartlar dahilinde ödenmesi halinde vergilere bağlı gecikme faizi ve gecikme zammı ile 17.11.2020 tarihinden önce ödenmiş olan vergi aslına bağlı vergi cezaları ve bu cezalara ilişkin gecikme zamlarının tamamının tahsilinden vazgeçilmektedir. Ancak ödenmemiş alacak yalnızca fer-i alacaktan ibaret ise belirtilen usul fer’i alacak için uygulanacaktır.

b) 31/08/2020 tarihinden önce tahakkuk eden ve vadesi geldiği halde ödenmemiş ya da ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan vergi ve bunlara bağlı olan vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları ve vergi aslına bağlı olmayan vergi cezaları bakımından ise vergi cezalarının %50’si ve bu tutara gecikme zammı yerine 17.11.2020 tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın belirtilen şartlar dahilinde ödenmesi halinde cezaların %50’si ve gecikme zamlarının tahsilinden vazgeçilmektedir. Ancak ödenmemiş alacak yalnızca gecikme zammından ibaret ise belirtilen usul gecikme zammı alacağı için uygulanacaktır.

c) 31/08/2020 tarihinden önce vadesi geldiği halde ödenmemiş ya da ödeme süresi henüz geçmemiş olan idari para cezalarının (Maske Takmama ve Sigara Yasağı Haricindekiler) ve bunlara bağlı faiz, gecikme zammı, gecikme faizi gibi fer’i alacaklar yerine 17.11.2020 tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın aşağıda belirteceğimiz şartlar dahilinde ödenmesi halinde cezalara bağlı fer’ilerin tamamının tahsilinden vazgeçilmektedir. Ancak ödenmemiş alacak yalnızca fer-i alacaktan ibaret ise belirtilen usul fer’i alacak için uygulanacaktır.

d) Yukarıdakilerin haricinde vadesi geldiği halde ödenmemiş ya da ödeme süresi henüz geçmemiş olan amme alacaklarının tamamı ve bunlara bağlı faiz, cezai faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer’i alacaklar yerine 17.11.2020 tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın aşağıda belirteceğimiz şartlar dahilinde ödenmesi halinde uygulanan faiz cezai faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilir. Ancak ödenmemiş alacak yalnızca fer-i alacaktan ibaret ise belirtilen usul fer’i alacak için uygulanacaktır.


2. Sosyal Güvenlik Kurumuna Bağlı Tahsil Dairelerince Tahsil Edilen Alacakların Kapsamı Ve Yapılandırma Usulü ( M.1, M.2 )

a) 2020 Ağustos ayına ve önceki aylara ilişkin olup 17.11.2020 tarihinden önce tahakkuk ettiği halde ödenmemiş olan

1. 4/1-A, 4/1-B, 4/1-C bentleri kapsamında sigortalılık statülerinden kaynaklanan sigorta primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi,

2. İsteğe bağlı sigorta primleri ve topluluk sigortası primi

3. SGK tarafından ilgili kanunlar gereğince takip edilen damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı payı

Alacaklarının asılları ile bu alacaklara ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden 17.11.2020 tarihine kadar geçen süre için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın aşağıda belirteceğimiz şartlar dahilinde ödenmesi halinde bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilmektedir.


b) 31/08/2020 tarihine kadar bitirilmiş özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin olup 17.11.2020 tarihinden önce SGK tarafından resen tahakkuk ettirilerek işverene tebliğ edilmesine rağmen bu tarihe kadar ödenmemiş olan bu işlere ilişkin ön değerlendirme, araştırma veya tespitler sonucunda bulunan eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan sigorta primi asıllarıyla bunlara gecikme zammı ve gecikme cezası hesaplanan sürenin başlangıç tarihinden 17.11.2020 tarihine kadar geçen süre için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın aşağıda belirteceğimiz şartlar dahilinde ödenmesi halinde bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilmektedir.


c) 31/08/2020 tarihinden yapılan tespitlere ilişkin olup 17.11.2020 tarihinden önce kesinleştiği halde bu tarihe kadar ödenmemiş olan idari para cezalarının asıllarının %50’si ile bu tutara ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden 17.11.2020 tarihine kadar geçen süre için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın aşağıda belirteceğimiz şartlar dahilinde ödenmesi halinde bu idari para cezalarının asıllarından kalan %50’si ile bu cezalara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilmektedir.


d) Bu kanun kapsamına giren alacakların asıllarının ödenmiş olmasına rağmen 17.11.2020 tarihine kadar fer’ilerinin ödenmemiş olduğu durumlarda aslı ödenmiş fer’i alacağın %40’ının aşağıda belirteceğimiz şartlar dahilinde ödenmesi halinde kalan %60’ının tahsilinden vazgeçilmektedir.


B- YAPILANDIRMAYA BAŞVURU ŞARTLARI (M.3)


1. 31/12/2020 tarihine kadar ilgili idareye başvuruda bulunmaları,

2. Hazine ve Maliye Bakanlığına, Ticaret Bakanlığına, il özel idarelerine, belediyelere ve YİKOB’lara bağlı tahsil dairelerine ödenecek tutarların ilk taksitini 31/1/2021 tarihine kadar, Sosyal Güvenlik Kurumuna bağlı tahsil dairelerine ödenecek tutarların ise ilk taksitini 28/2/2021 tarihine kadar, diğer taksitlerini ise bu tarihleri takip eden ikişer aylık dönemler hâlinde azami on sekiz eşit taksitte ödemeleri gerekmektedir.

3. Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerine ödenmesi gereken amme alacaklarına uygulanmak üzere, bu Kanun hükümlerinden yararlanmak için başvuruda bulunan ve ödenecek tutarları ilgili vergi mevzuatı gereği iade alacağından kendi borçlarına mahsuben ödemek isteyen mükelleflerin, bu taleplerinin yerine getirilebilmesi için başvuru ve/veya taksit süresi içinde ilgili mevzuatın öngördüğü bilgi ve belgeleri tam ve eksiksiz olarak ibraz etmeleri şarttır.


C- ÖDEME YÖNTEMLERİ (M.3)


1. Hesaplanan Tutarların Tamamının İlk Taksit Ödeme Süresi İçerisinde Peşin Olarak Ödenmesi Halinde Katsayı Uygulanmaz Ve

a) Fer’i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarların %90’ının tahsilinden vazgeçilir.

b) Hazine Ve Maliye Bakanlığına Bağlı Tahsil Dairelerince Tahsil Edilen 31/08/2020 tarihinden önce vadesi geldiği halde ödenmemiş ya da ödeme süresi henüz geçmemiş olan idari para cezalarının bu kanuna göre yapılandırılması halinde idari para cezalarından %12,5 indirim yapılır.

c) Yapılandırma sonucu ödenecek alacağın sadece fer’i alacaktan ibaret olması hâlinde fer’i alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutardan (2 nci maddenin ondördüncü fıkrası kapsamındaki alacaklar hariç) %25 indirim yapılır.


2. Hesaplanan Tutarların Tamamının İlk İki Taksit Ödeme Süresi İçinde Ödenmesi Hâlinde Katsayı Uygulanmaz Ve

a) Fer’i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarlar üzerinden %50 indirim yapılır.

b) Hazine Ve Maliye Bakanlığına Bağlı Tahsil Dairelerince Tahsil Edilen 31/08/2020 tarihinden önce vadesi geldiği halde ödenmemiş ya da ödeme süresi henüz geçmemiş olan idari para cezalarının bu kanuna göre yapılandırılması halinde idari para cezalarından %12,5 indirim yapılır.

c) Yapılandırma sonucu ödenecek alacağın sadece fer’i alacaktan ibaret olması hâlinde fer’i alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutardan (2 nci maddenin ondördüncü fıkrası kapsamındaki alacaklar hariç) %25 indirim yapılır.


3. Hesaplanan Tutarın Taksitle Ödenmek İstenmesi Halinde

Başvuru sırasında altı, dokuz, on iki veya on sekiz eşit taksitte ödeme seçeneklerinden birini tercih etmeleri şart olup bu taksit sürelerinden daha uzun bir sürede ödeme yapılamaz. Belirlenen tutar her bir taksit için kanunda belirtilen katsayı ile çarpılır ve bulunan tutar taksit sayısına bölünmek suretiyle ikişer aylık dönemler halinde ödenecek olacak şekilde taksit tutarı hesaplanır.


D- ÖDENMEMESİ HALİNDE YAPTIRIM (M.3)


İşbu Kanuna göre yukarıda belirttiğimiz şart ve koşullarda ödenmesi gereken taksitlerin ilk ikisinin süresinde ve tam ödenmesi koşuluyla, kalan taksitlerden; bir takvim yılında iki veya daha az taksitin, süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti (peşin ödeme seçeneğinin tercih edilmesi hâlinde ilk taksiti) izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi şartıyla ancak yapılandırmadan faydalanılabilir.


İlk iki taksitin süresinde tam ödenmemesi ya da süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen diğer taksitlerin belirtilen şekilde de ödenmemesi veya bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde yapılandırmadan faydalanılamaz.


Ancak öngörülen bu yaptırımlara istisna olarak ödenecek taksit tutarının %10’unun aşmamak kaydıyla 10 Türk Lirası’na kadar yapılmış olan eksik ödemeler bulunduğu takdirde yapılmış ödemelerin geçersizliğinden söz edilemez.


Kısmi ödeme halinde yaptırım ise ödenilen tutar kadar yapılandırmadan faydalanılmış olunur ve ödenmeyen alacakların ise yapılandırma öncesi türü ve vadesi dikkate alınarak ilgili mevzuatları gereğince takip işlemlerine devam edilir ve 17.11.2020 tarihinden önce başlamış olan takip işlemleri geçerliliğini koruyarak kaldığı yerlerden devam ederler.


E- İŞSİZLİK SİGORTASI KANUNU’NDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER VE EKLENEN MADDELER (M.5, M.6, M.7, M.8, M.9, M.10, M.11, M.12, M.13)

· Kanunun geçici 10. Maddesinde yer alan kadınları, gençleri veya mesleki yeterlilik belgesi bulunanları istihdam eden özel sektör işverenlerine sağlanmakta olan prim desteği uygulamasının 31/12/2020 tarihinden 31/12/2023 tarihine kadar uzatılabilmesi için Cumhurbaşkanına yetki verilmiştir. Bu düzenlemeyle işverenlere sağlanan istihdam desteğinin devamlılığı amaçlanmıştır.

· Kanunun geçici 19. Maddesinde yer alan özel sektör işverenlerince bir önceki yıl ortalamasına ilave istihdam edilen kişiler için 12 ay, bu kişinin kadın, genç veya engelli olması durumunda 18 ay süreyle özel sektör işverenlerine sağlanan prim desteği uygulamasının 31/12/2020 tarihinden 31/12/2023 tarihine kadar uzatılabilmesi için Cumhurbaşkanına yetki verilmiştir.

· Kanunun geçici 21. Maddesinde yer alan özel sektör işverenlerince bir önceki yıl ortalamasına ilave istihdam edilen kişiler için 31/12/2020 tarihine kadar özel sektör işverenlerine sağlanan gelir vergisi stopaj teşviki ve damga vergisi desteğini 31/12/2023 tarihine kadar uzatılabilmesi için Cumhurbaşkanına yetki verilmiştir.

· Kanunun geçici 23. Maddesiyle düzenlene Kısa Çalışma Ödeneğine ilişkin olarak yapılan başvuru tarihini ve kısa çalışma ödeneğinin süresini 31/12/2020 tarihine kadar uzatma yetkisi de Cumhurbaşkanına verilmiştir. Maddede yapılan yeni değişiklik ile Pandemi koşullarının devam etmesi göz önünde bulundurularak söz konusu yetki 30/6/2021 tarihine kadar uzatılmıştır.

· Kanunun geçici 26. Maddesinde yer alan 01/07/2020 tarihinden önce kısa çalışma ödeneğine veya nakdi ücret desteğine başvuran özel sektör işyerlerinde, kısa çalışma ödeneğinden veya nakdi ücret desteğinden yararlanan sigortalıların normal çalışma düzenine geçirilmesi halinde yararlanılan kısa çalışma ödeneği veya nakdi ücret desteği aylık ortalama gün sayısı ve asgari ücret üzerinden hesaplanan sigorta primleri tutarında ve en fazla 3 ay süreyle 31/12/2020’ye kadar sağlanan normalleşme desteğinin uygulama süresini 30/06/2021 tarihine kadar uzatılabilmesi için Cumhurbaşkanına yetki verilmiştir.

· Kanuna eklenen Geçici Madde 27 ile işsiz halde bulunan kişilerin yeniden istihdamı ile SGK’ya bildirilmeksizin çalışan kişilerin de istihdamını sağlamak amacıyla;

01/10/2020 tarihi itibariyle SGK’ya bildirilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı olanlar, sosyal güvenlik kuruluşlarından emekli veya yaşlılık aylığı almakta olanlar ile yabancılar hariç olmak üzere

- Her türlü iş veya hizmet sözleşmesiyle hizmetleri SGK’ya bildirilerek veya bildirilmeksizin istihdam edilip 01/01/2019-17/04/2020 tarihleri arasındaki dönemde iş veya hizmet sözleşmesi 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 25/2. Maddesi ve diğer kanunların ilgili hükümlerine göre ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında sona erenler

- Hizmetleri SGK’ya bildirilmeksizin 17/11/2020 Yürürlük tarihi itibarıyla istihdam edilmeye devam edilmekte olanlar

iş veya hizmet sözleşmelerinin sona erdiği ya da halihazırda çalışmakta oldukları en son özel sektör işverenine yürürlük tarihini takip eden 30 gün içerisinde başvurmaları halinde işveren tarafından aşağıdaki destekler sağlanacaktır.

1. Bu işçilerin fiilen çalıştırılmaları halinde işverene İş Kanun’nun geçici 10. Maddesinde yer alan fesih yapılamayacak süreyi geçmemek kaydıyla her ay bu işverenlerin SGK’ya ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle günlük 44,15-TL destek verilecektir.

2. İşe başlatılan ancak işveren tarafından ücretsiz izne ayrılan işçiler kısa çalışma ödeneğinden faydalanmamak şartıyla İş Kanun’nun geçici 10. Maddesinde yer alan fesih yapılamayacak süreyi geçmemek üzere, bu süre içinde ücretsiz izinde bulundukları süre kadar Fondan gülük 39,24-TL nakdi ücret desteği verilecektir.

Ayrıca bu destekten yararlanan işçiler Genel Sağlık Sigortalısı sayılırlar ve buna ilişkin primler de Fondan karşılanmaktadır.

Ancak bu kapsamda nakdi ücret desteğinden yararlanan işçinin başvuruda bulunduğu işveren tarafından fiilen çalıştırıldığının tespiti halinde ise işverene bu şekilde çalıştırılan her işçi için ve çalıştırılan her ay için ayrı ayrı olmak üzere fiilin işlendiği tarihte belirlenen aylık brüt asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanır ve verilen destek kanuni faiziyle birlikte işverenden tahsil edilir.

3. Başvurusu kabul edilmeyen işçiler, bunu Kuruma bildirmeleri halinde sosyal güvenlik kuruluşlarından gelir ya da aylık almamaları, KÇÖ’den veya işsizlik ödeneğinden faydalanmamaları veya 5510 sayılı kanunun 4/1-a,b,c bentleri kapsamında sigortalı olmamaları veya 506 sayılı Kanun’un geçici 20. Maddesi kapsamındaki sandıklara tabi çalışmamaları ile düzenli sosyal yardım almamaları şartıyla İş Kanun’nun geçici 10. Maddesinde yer alan fesih yapılamayacak süreyi geçmemek üzere Fondan günlük 34,34-TL destek alabilirler.

Hizmetleri SGK’ya bildirilmeksizin istihdam edildiği işverence kabul edildiği halde yanlış beyanda bulunulduğunun tespiti halinde, bu madde uyarınca verilen destekler ödeme tarihinden itibaren işleyecek kanuni faiziyle birlikte işverenden tahsil edilir ve her bir yanlış beyan için işveren ve destekten yararlanan ayrı ayrı olmak üzere fiilin işlendiği tarihte belirlenen aylık brüt asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanır.


Bu madde kapsamında destekten yararlanan işçiyi işe alan işverenler, aynı işçi için destekten yararlanılan süre boyunca herhangi bir kanunda yer alan diğer sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerinden yararlanamamaktadır.


· Kanuna eklenen Geçici Madde 28 ile normalleşme dönemine girilmesiyle birlikte artacak ekonomik aktivitenin istihdamla desteklenmesi amacıyla;

01/10/2020 tarihi itibariyle SGK’ya bildirilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı olanlar, sosyal güvenlik kuruluşlarından emekli veya yaşlılık aylığı almakta olanlar ile yabancılar hariç olmak üzere

- Özel sektör işyerlerinde 2019/Ocak ila 2020/Nisan aylarında/dönemlerinde aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 5510 sayılı Kanunun 4/-A bendi kapsamında uzun vadeli sigorta kollarından en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısına ilave olarak

- 17/04/2020 tarihinden sonra ilk defa 5510 sayılı Kanun kapsamında alınan ya da daha önce tescil edildiği halde 2019/Ocak ila 2020/Nisan aylarında/dönemlerinde sigortalı çalıştırılmaması nedeniyle SGK’ya aylık prim ve ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi vermeyen özel sektör işyerlerinde

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren işe alınanların fiilen çalıştırılmaları halinde İş Kanun’nun geçici 10. Maddesinde yer alan fesih yapılamayacak süreyi geçmemek üzere, her ay bu işverenlerin SGK’ya ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle işverene günlük 44,15-TL Fondan destek sağlanmaktadır.


Ancak belirtmek gerekir ki bu maddeyle sağlanan destekler yukarıda açıkladığımız Geçici 27. Maddede düzenlenen destekten yararlanamazlar.


Bu madde kapsamında işe başlatılan ancak işveren tarafından ücretsiz izne ayrılan işçiler kısa çalışma ödeneğinden faydalanmamak şartıyla İş Kanun’nun geçici 10. Maddesinde yer alan fesih yapılamayacak süreyi geçmemek üzere, bu süre içinde ücretsiz izinde bulundukları süre kadar Fondan gülük 39,24-TL nakdi ücret desteği verilecektir ve Genel Sağlık Sigortalısı sayılıp buna ilişkin primleri Fondan karşılanacaktır.


Ancak bu kapsamda nakdi ücret desteğinden yararlanan işçinin başvuruda bulunduğu işveren tarafından fiilen çalıştırıldığının tespiti halinde ise işverene bu şekilde çalıştırılan her işçi için ve çalıştırılan her ay için ayrı ayrı olmak üzere fiilin işlendiği tarihte belirlenen aylık brüt asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanır ve verilen destek kanuni faiziyle birlikte işverenden tahsil edilir.


Kanunun tam metnine https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/11/20201117-1.htmüzerinden ulaşabilirsiniz.

Son Yazılar

Hepsini Gör

Comments


bottom of page