Tüm dünyayı etkisi altına alan ve halen devam etmekte olan Covid-19 salgının iş ve ekonomik hayata etkilerini minimalize etme kapsamında yapılan çalışmalar ve düzenlemeler devam etmekle birlikte 17/04/2020 tarihli 7244 Sayılı Yeni Koronavirüs (Covıd-19) Salgınının Ekonomik Ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hakkında Bilgi Notu adı altında işverenleri en çok etkileyen ücretsiz izin uygulaması ve işten çıkarma yasağı ile ilgili detayları paylaşmıştık.
İlgili düzenlemeler kapsamında 4857 sayılı İş Kanununa eklenen geçici madde 10 düzenlemesine göre işverenlere 17/04/2020 tarihinden itibaren 3 ay süre ile işten çıkarma yasağı getirilmiş, aynı madde ile ise işverene işçiden onay almaksızın ücretsiz izne çıkarma hakkı tanınmıştı. Düzenlemenin devamında Cumhurbaşkanına bahsi geçen üç aylık süreleri altı aya kadar uzatma yetkisi tanınmıştı. Kanunun yürürlüğe girdiği tarih olan 17/04/2020 tarihinden itibaren üç ay geçmekle 17/07/2020 tarihinde pandeminin ve etkilerinin halen devam etmesi sebebiyle, Cumhurbaşkanı tarafından kendisine tanınan uzatma yetkisi kullanılarak 30.06.2020 tarihli ve 31171 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 29/06/2020 tarihli ve 2707 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile birlikte de, 4857 sayılı İş Kanunu’nun geçici 10. Maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında belirtilen sürelerin bir ay daha uzatılmasına karar verilmiştir. Ancak belirttiğimiz üzere pandeminin ne zaman sona ereceği veyahut azalacağı belli olmadığından Cumhurbaşkanın uzatma yetkisine ilişkin olarak yeni düzenleme getirilmesi ihtiyacı duyulmuştur.
Bu kapsamda; 31 Temmuz 2020 Cuma tarihli 31202 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 2810 ve 2811 sayılı Cumhurbaşkanı Kararları ile kısa çalışma ödeneği süresinin uzatılması ve 4857 Sayılı İş Kanunu’nun geçici 10. Maddesinde yer alan sürelerin uzatılması hakkında birtakım düzenlemeler getirilmiştirBu düzenlemelerin yanı sıra 28/07/2020 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 7252 Sayılı Dijital Mecralar Komisyonu Kurulması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile uygulamada “Torba Yasa” olarak nitelendirilen ve birden çok kanunda değişiklik yapılmasını öngören bu düzenleme kapsamında İş Hukukuna ilişkin tesis edilen hükümler aşağıda bilginize sunulmaktadır;
KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ:
· 2810 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile;
“Yeni koronavirüs (Covid-19) nedeniyle dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumlar kapsamındaki zorlayıcı sebep gerekçesiyle çalışma uygulanan işyeri için kısa çalışma ödeneğinin süresinin uzatılması hakkındaki ekli kararın yürürlüğe konulmasına, 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’nun geçici 23. Maddesi gereğince karar verilmiştir.
Kısa Çalışma Ödeneği Süre Uzatımı
Madde-1: 4447 Sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’nun geçici 23. Maddesinde belirtilen esaslar çerçevesinde, yeni koronavirüs (Covid-19) nedeniyle dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumlar kapsamında zorlayıcı sebep gerekçesiyle 30/06/2020 tarihine kadar(bu tarih dahil) kısa çalışma başvurusunda bulunmuş olan işyerleri için kısa çalışma ödeneğinin süresi, anılan Kanun’un ek 2. Maddesi kapsamındaki uzatma süresiyle sınırlı kalmaksızın 29/06/2020 tarihli ve 2706 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı’nda belirtilen esaslar çerçevesinde ve söz konusu Karar ile uzatılan bir aylık süreden sonra başlamak üzere bir ay uzatılmıştır. “
İlgili Cumhurbaşkanı kararı ile 30/06/2020 tarihine kadar (işbu tarih de dahil) kısa çalışma ödeneğine başvuran işyerleri için kısa çalışma ödeneği 1 ay süreyle uzatılmıştır. Bu kapsamda daha önce paylaşmış olduğumuz süreler aşağıdaki şekilde uzamış olmaktadır. Yeniden başvuru ve inceleme aranmaksızın, daha önceden kısa çalışmadan yararlanan aynı işçiler ve aynı koşulları taşıması şartıyla,
1-Kısa çalışma ödeneğine başvurmuş işyerinin kısa çalışma uygulaması, bu kararın yayım tarihi (31/07/2020’den önce) öncesinde biterse, 1/08/2020 tarihinden itibaren kısa çalışma ödeneğinden 1 ay daha yararlanabilmekle,
2-Bu kararın yayımlandığı tarihte (31/07/2020) kısa çalışma uygulaması devam eden işyerleri bakımından ise, uygulamanın bitiş tarihinden itibaren 1 ay uzama süresi eklenebilecektir.
İŞ AKDİ FESİH YASAĞI VE ÜCRETSİZ İZİN:
· 2810 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile;
“4857 Sayılı İş Kanunu’nun geçici 10. Maddesinin birinci ve ikinci fıkrasında belirtilen sürelerin 17/08/2020 tarihinden itibaren bir ay uzatılmasına, mezkur Kanun’un geçici 10. Maddesinin dördüncü fıkrası gereğince karar verilmiştir.”
İşbu karar kapsamında İş Kanunu 25. Maddesinin birinci fıkrasının (II) numaralı bendi uyarınca “Ahlak Ve İyi Niyet Kurallarına Uymayan Haller Ve Benzeri Sebepler” dışında kalan sebeplerle iş akdinin işveren tarafından feshini yasaklayan düzenleme ile işverene işçisini tek taraflı olarak kısmen veya tamamen ücretsiz izne ayırabilme imkanı tanıyan düzenleme 17/09/2020 tarihine kadar uzatılmıştır.
Bununla birlikte 7252 Sayılı Dijital Mecralar Komisyonu Kurulması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile söz konusu fesih yasağının istisna hallerine birtakım eklemeler yapılmış olup işbu eklemelerin sınırlı sayıda belirtilmiş olması sebebiyle halen deneme süresinde iş sözleşmesinin feshi gibi hallerin fesih yasağı kapsamında olduğunu belirtmek mümkündür. Madde hükmü ise şu şekildedir,
MADDE 5- 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun geçici 10 uncu maddesinin birinci fıkrasına “haller ve benzeri sebepler” ibaresinden sonra gelmek üzere “, belirli süreli iş veya hizmet sözleşmelerinde sürenin sona ermesi, işyerinin herhangi bir sebeple kapanması ve faaliyetinin sona ermesi, ilgili mevzuatına göre yapılan her türlü hizmet alımları ile yapım işlerinde işin sona ermesi halleri” ibaresi eklenmiş ve dördüncü fıkrasında yer alan “altı aya” ibaresi “her defasında en fazla üçer aylık sürelerle 30/06/2021 tarihine” şeklinde değiştirilmiştir.
Bu kapsamda Cumhurbaşkanının söz konusu fesih ve ücretsiz izne ilişkin düzenlemeleri geçici 10.madde tarihinden itibaren altı aya kadar olan uzatma yetkisi genişletilmiş ve işbu kanunun yürürlüğü itibariyle Cumhurbaşkanı’na 30/06/2021 tarihine kadar üçer aylık periyodlar halinde uzatma yetkisi tanınmıştır.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HİZMETLERİNİN SUNULMASI:
· 7252 Sayılı Dijital Mecralar Komisyonu Kurulması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile;
MADDE 10- 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 38 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) numaralı alt bendinde yer alan “1/7/2020” ibaresi “31/12/2023” şeklinde değiştirilmiştir.
İşbu hüküm kapsamında, 4857 sayılı İş Kanununun mülga 81 inci maddesi kapsamında çalışanlar hariç kamu kurumları ile 50’den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi bulundurma zorunluluğu 01/07/2020 tarihinden 31/12/2023 tarihine kadar uzatılmıştır.
· 7252 Sayılı Dijital Mecralar Komisyonu Kurulması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile;
İşbu kanun maddesi ile birlikte 01/07/2020 tarihinden önce kısa çalışma başvurusunda bulunmuş olan işyerlerinde kısa çalışma ödeneğinden yararlanan sigortalıların, işyerindeki kısa çalışmanın sona ermesi ve haftalık normal çalışma saatlerine dönülmesi halinde işverenlere prim desteği sağlanması öngörülmektedir.
Bu kapsamda, 31/12/2020 tarihini geçmemek üzere kısa çalışmanın sona ermesini takip eden aydan itibaren 3 ay süreyle, prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamı tutarında, her ay bu işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumu’na ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle işverene prim desteği sağlanmasına karar verilmiştir. İşverenler 31/12/2020 tarihini geçmemek üzere nakdi ücret desteğinin sona erdiği tarihi takip eden aydan itibaren 3 ay süre ile bu prim desteğinden faydalanabileceklerdir. Bu kapsamda işverene her bir ay için sağlanacak destek süresi; kısa çalışma ödeneği alanlar için sigortalının kısa çalışma ödeneği aldığı aylık ortalama gün sayısı; nakdi ücret desteğinden yararlandırılanlar için ise nakdi ücret desteği aldıkları aylık ortalama gün sayısı şeklinde belirlenmiştir.
Kanun’un tam metni için;
Cumhurbaşkanı Kararları için;
Adreslerinden tam metinlere ulaşabilirsiniz.
Comments